صرافی نیواکس (آرمین هاشمی)
قیمت بنزین در استرالیا چقدر است؟
وقتی قرار است به هزینه یک مهاجر در کشور مقصد برای زندگی معمولی بپردازیم در کنار خوراک و پوشاک، حتما به قیمت بنزین هم برخورد خواهید کرد. قیمت بنزین در استرالیا بیش از موارد مشابه در کشورهای دیگر اهمیت دارد چرا که فاصله شهرها نسبت به یکدیگر زیاد است و خانواده‌های تازه وارد و مهاجر بهتر است در اولین فرصت برای خرید خودرو اقدام کرده و فکری به حال هزینه بنزین کنند.
در این مقاله با شما از قیمت بنزین و مقایسه آن با وضعیت مشابه در ایران خواهیم گفت.
فراز و نشیب قیمت بنزین در شهرهای استرالیا
شهرهای مختلف استرالیا تبعیت کاملی از قیمت تصویب شده دولتی در سراسر استرالیا ندارند. در واقع قیمت واقعی بنزین در هر شهری ضمن رعایت نکات ابلاغ شده، تابع وضعیت بورس همان شهر، عرضه و تقاضا و صلاحدید فرماندار و شهردار است.
این اعمال نظرها البته در کل، چند سنت قیمت بنزین را بالا و پایین می‌برند و نقش پررنگی در قیمت اصلی ندارند. اواسط سال 1401 بود که در خبرها به نقل از اسکای نیوز، آمد:
« روند صعودی قیمت حامل‌های انرژی در استرالیا زیر ذره بین است. این مسئله با انتقاد‌های گسترده مردم همراه شده و کار به جایی کشیده است که به صورت علنی هم در رسانه‌های عمومی استرالیا این وضعیت به شدت نقد می‌شود. در یک ماه گذشته عرضه سوخت در عرصه جهانی تغییر پیدا کرده و مالیات بر سوخت نیز افزایش داشته است. قیمت بنزین نیز حدود ۱۳.۹ درصد افزایش یافته است. باید توجه داشت که حامل‌های انرژی، رگ حیاتی برای زنجیره تامین کشور استرالیا به شمار می‌روند. با توجه به وسعت استرالیا، جابجایی کالاها با سوخت به مناطق مختلف کشور، پرهزینه است. خانواده‌ها هم برای رفتن به تعطیلات به سوخت نیاز دارند البته اگر آنقدر درآمد داشته باشند که بتوانند به تعطیلات بروند. نکته قابل توجه این است که اکنون توجه رسانه‌ها به این موضوع جلب شده است، آمار تورم کشور استرالیا اعلام شده و نگران کننده است. واقعیت این است که قیمت حامل‌های انرژی در استرالیا از کنترل خارج شده است.»
دعوای داخل خانواده
البته بسیاری از کارشناسان در همان زمان این خبر را تا حدی خط داده شده و از سوی حزب مخالف دولت وقت دانستند. در هر حال قیمت بنزین در استرالیا همیشه نوسان داشته و این موضوع جدید و عجیبی نبوده و نیست.
در ماه جولای 2022 دولت استرالیا با جدیت به شهروندان خود اطمینان داد که قیمت هر لیتر بنزین در استرالیا تا 1.58دلار کاهش می‌یابد. در همان زمان دولت استرالیا مدعی شد، به دنبال کاهش قیمت نفت خام، به زودی بهای هر لیتر بنزین در استرالیا به کمتر از 2 دلار می‌رسد. اما گازوئیل همچنان با قیمت بالا در دسترس خریداران قرار می‌گیرد.
نقش مهم سنگاپور
از آنجایی که بخش عمده‌ای از سوخت عرضه شده در پمپ بنزین‌های استرالیا از طریق سنگاپور وارد کشور می‌شود، بنابراین قیمت عمده فروشی این فرآورده‌ها بر خرده فروشی آن تاثیرگذار است. ماه گذشته فاصله قیمت خرده فروشی هر لیتر گازوئیل از 10 سنت به تقریبا 35 سنت رسید.
این در حالی است که قیمت عمده فروشی گازوئیل در سنگاپور روند کاهشی دارد، اما در استرالیا قیمت آن همچنان بالا است. گفته می‌شود هر چقدر حفظ وضعیت موجود ادامه داشته باشد، حاشیه سود خرده فروشی آن بیشتر خواهد شد.
علت این تفاوت را می‌توان در این واقعیت جستجو کرد که قیمت روز گازوئیل در پمپ بنزین‌ها براساس قیمت عمده فروشی دوهفته قبل آن در سنگاپور ارزیابی و تعیین می‌شود، نه با کاهش روزگذشته قیمت در این جزیره و در سطح جهانی.
اما خرده فروشان سوخت در استرالیا ضمن مخالفت با این توجیه، می گویند در صورت خرید سوخت با قیمت جدید و ارزان‌تر، عرضه آن هم با قیمت پایین تری صورت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت هر لیتر بنزین در سنگاپور طی 5 هفته گذشته تا 40 سنت کاهش را شاهد بوده، بنابراین انتظار می‌رود به زودی بهای هر لیتر بنزین در استرالیا از 2 دلار و 4 سنت به 1 دلار و 85 سنت کاهش پیدا کند.
از سوی دیگر بنزین در نقاط مختلف کشور استرالیا با نرخ‌های متفاوتی عرضه می شود. به عنوان مثال هر لیتر بنزین بدون سرب در آدلاید و ملبورن به ترتیب یک دلار و 68 سنت و 2 دلار و 13 سنت به فروش رسید.
این در حالی است که اجرای طرح کاهش نرخ مالیات اضافی سوخت تا 22 سنت در هر لیتر که از ماه مارس آغاز شده و در ماه سپتامبر به پایان می‌رسد و در حال حاضر دولت حزب کارگر تصمیمی برای تمدید آن ندارد. به گفته جیم چالمرز، وزیر خزانه‌داری استرالیا، اجرای 6 ماهه این طرح، بیش از 3 میلیارد دلار هزینه در پی داشته است.
مقایسه قیمت بنزین در ایران و استرالیا
سال 1978 میلادی بود که مالکوم فریزر نخست وزیر استرالیا به قیمت بنزین در این کشور معادل 20 سنت اشاره کرد و مقابل چشم صدها هزار بیننده تلویزیونی قسم خورد که هرگز اجازه ندهد، قیمت بنزین در استرالیا افزایش پیدا کند.
در همان زمان قیمت بنزین در ایران یک تومان معادل هر لیتر بنزین بود که البته برای شهروند ایرانی سال 1402 در حد یک افسانه و یا شاید یک شوخی بی مزه باشد. از آن زمان تا کنون، نزدیک به 42 سال می‌گذرد و قیمت بنزین در استرالیا پس از 4 دهه 7 برابر افزایش داشته و در ایران 3 هزار برابر شده است.
در استرالیا اگر ما صرفاً به هزینه سوخت بپردازیم، میانگین میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه در استرالیا 7.5 کیلومتر در هر لیتر بنزین (یا 13.4 لیتر در هر 100 کیلومتر) است - که با 2 دلار در هر لیتر، معادل حدود 27 سنت سوخت در هر کیلومتر است. میانگین قیمت سوخت در سیدنی 2.02 دلار به ازای هر لیتر است که یک سنت بیشتر از همین زمان در دو ماه گذشته است. ختلاف قیمت بین گرانترین و ارزانترین سوخت در سیدنی، ملبورن و بریزبن به ترتیب 58 سنت، 38 سنت و 18 سنت برآورد شده است. در حال حاضر میانگین قیمت بنزین 1 دلار و 68 سنت است. به بیانی دیگر هنوز برای تهیه بنزین با قیمتی کمتر از 1 دلار و 54 سنت، فرصت وجود دارد. از سوی دیگر قیمت بنزین در شهرهای پایتختی استرالیا با یکدیگر یکسان نبوده و متفاوت است.
میانگین قیمت بنزین در شهرهای هوبارت، کانبرا، آدلاید به ترتیب 1 دلار و 80 سنت،1 دلار و 77 سنت و 1 دلار و 74 سنت است. رانندگان در بریزبن، داروین و ملبورن نیز به طور متوسط بیش از 1 دلار و70 سنت برای هر لیتر بنزین پرداخت می کنند. در پرت قیمت هر لیتر بنزین کمتر از 1 دلار و 70 سنت است.
به گفته یکی از کارشناسان انرژی بازار، قیمت بنزین در جایگاه‌های مستقر در بزرگراه‌های اصلی معمولا گرانتر است، بنابراین رانندگان بهتر است برای تهیه بنزین به جایگاه‌های دیگر مراجعه کنند.
قیمت بنزین و همه گیری کرونا
در استرالیا، قیمت بنزین چندان درگیر ماجراهای بین المللی نیست و دولت این کشور تلاش می‌کند، قیمت را ثابت نگه دارد. در همه گیری کرونا و هنگام شیوع بیماری کووید-19 ماجرا فرق می‌کرد و زندگی در اسرالیا استرالیا مانند بسیاری از کشورهای جهان مجبور شد در برابر این ویروس عجیب و خطرناک، تسلیم شود.
بهداشت و مراقبت‌های بهداشتی در دو کشور نیوزلند و استرالیا نمره قبولی در ان برهه تاریخی دریافت کردند اما در زمینه اقتصادی، مشکلات جدی برای استرالیا پیش آمد. قیمت بنزین در استرالیا در همان زمان نیز رکورد زد و به بالاترین میزان خود رسید اما این یک اتفاق مقطعی و گذرا بود.
اکنون استرالیا همچنان یکی از کشورهای دارای اقتصاد قوی و باثبات است و در زمینه قیمت و هزینه بنزین و گازوئیل کمترین فشار را روی دوش مردم خود قرار داده است.
سخن پایانی
قیمت بنزین در استرالیا همواره نوسان دارد و این نوسان و افت و خیز با توجه به محاسبات مشابه جهانی، چندان عجیب و آزاردهنده نیست. در واقع قیمت بنزین مانند قیمت بسیاری از کالاها در استرالیا به شدت وابسته به قانون عرضه و تقاضا است.
